انواع بیزینس مدل
همانطور که گفتم بیزینس مدل، الگوی کسبوکار شما برای رسیدن به درآمد است. با توجه به بوم ترسیمی، به مدلهای مشترکی بین کسبوکارهای مختلف برای رسیدن به درآمد میرسیم. در ادامه به رایجترین این مدلها اشاره کردهام تا بتوانید از آنها الگو بگیرید یا حتی ایدهای جدید را استخراج نمایید. نکته اینکه حتماً لازم نیست که یک کسبوکار از یک بیزینس مدل پیروی کند بلکه میتوانید ترکیبی از چند بیزینس مدل را داشته باشد.
تولید کننده (Manufacturer) :
یک تولید کننده، از مواد خام یک محصول نهایی را به وجود میآورد. ممکن است محصول خود را مستقیماً به مصرف کننده یا به واسطه بفروشند. برای مثال شرکتهای تولید کننده خودرو یا لوازم خانگی.
توزیع کننده (Distributor) :
یک توزیع کننده محصولات را از تولید کننده میخرد و آنها را به خرده فروشان یا به شکل مستقیم به مصرف کنندگان میفروشد.
خرده فروش (Retailer) :
یک خرده فروش به شکل مستقیم محصولات را بعد از خرید از توزیع کننده یا عمده فروش به مصرف کننده نهایی میفروشد.
فرانچایز (Franchise) :
شما میتوانید یک تولید کننده ، توزیع کننده یا خرده فروش باشید ولی به جای استفاده از کالای خودتان از کالا یا برند کسبوکاری دیگر استفاده کنید و در ازای آن حق امتیاز بپردازید. برای مثال شعب فست فود مک دونالد و …
آجر و ملات (Brick-and-Mortar) :
مدل کسب و کارهای سنتی است که در آن خردهفروشان ، عمده فروشان و تولید کنندگاه به شکل مستقیم و حضوری در مغازه، دفتر یا انبار خود با مشتریان در ارتباط هستند.
ای کامرس (Ecommerce) :
ارتقایی بر مدل سنتی آجر و ملات از حضوری به آنلاین است. در این مدل، کسبوکار ها محصول خود را به شکل آنلاین به فروش میرسانند. حالا میتواند با راهاندازی یک فروشگاه اینترنتی باشد یا یک سیستم ثبت سفارش آنلاین. خوبی این روش این است که مشتریانی که دسترسی حضوری به شما ندارند قادر خواهند بود از شما خرید انجام دهند.
خشت و آجر (Bricks-and-Clicks) :
ترکیبی از دو مدل قبلی است. یعنی مشتری به انتخاب خود میتواند به شکل حضوری کالا را خریداری نماید یا به شکل آنلاین ثبت سفارش کند.
قرون به قرون (Nickel-and-Dime) :
قتی کالاهایی که ارایه میدهید به قیمت بسیار حساس باشد و عامل اصلی تصمیمگری مشتری قیمت باشد. شما محصول را به شکل کاملاً پایهای و با کمترین قیمت ممکن ارایه میدهید و به ازای خدمات اضافهای که مشتری بخواهد میتوانید پلنهای جدید اضافه کرده یا به قیمت پایه اضافه نمایید.
تمرکز این مدل بر ارایه کمترین قیمت ممکن در بازار است. برخی هتلها ظرفیت خالی خود را زیر قیمت عرضه میکنند. برخی شرکتهای هواپیمایی بلیط خود را با کمترین نرخ ممکن عرضه کرده و برای خدمات بیشتر به قیمت بلیط میافزایند. برخی شرکتهای اینترنتی هزینه خام اینترنت را بیان میکنند و سپس در هنگام خرید هزینههایی مثل مالیات و … روی فاکتور میآورند.
فریمیوم (Freemium) :
در این مدل شما یک سرویس پایهای را به شکل رایگان به مشتری ارایه میدهید و برای امکانات اضافی آن درخواست وجه میکنید. این مدل بسیار در بین کسبوکارهای اینترنتی رایج است و یک شیوه بازاریابی عالی و مقرون به صرفه برای آنهاست.
نکته اصلی این است که شما با ایجاد یک گونه خاص از محدودیت برای نسخه رایگان، نسخه پولی خود را به مخاطب میفروشید.
- سایتهایی که یک گیگابایت فضای ذخیره سازی رایگان در اختیار شما قرار میدهند و برای فضای بیشتر از شما درخواست وجه میکنند.
- سایتهایی که به مدت یک هفته استفاده از خدمات آنها رایگان است ولی بعد از آن ملزم به پرداخت هزینه هستید.
- سایتهایی که دارای تبلیغات هستند و برای حذف تبلیغات از شما درخواست وجه میکنند.
- سایتهایی که قابلیت دانلود تعداد محدودی محتوا را در روز به شما میدهند و برای دانلود بیشتر نیاز به پرداخت هزینه هستید.
همچنین شما باید پلنهای مختلفی برای ارتقا کاربران از سطح رایگان به سطح پولی یا پریمیوم(ممتاز) داشته باشید.
مدل حق اشتراک (Subscription) :
در این مدل مشتری برای استفاده از خدمات شما باید به شکل ماهیانه حق اشتراک بپردازد. خوبی این روش این است که شما به جای اینکه به هر مشتری یکبار بفروشید به او چندین بار و در طولانی مدت میفروشید.
مدل تجمیعی (Aggregator) :
وقتی در یک حوزه کاری خاص کسبوکارهای مختلف را تحت برند خود جمع کرده و به ازای یافتن مشتری برای آنها کمیسیون دریافت کنید. برای مثال تاکسی اینترنتی اسنپ ، رستوران اسنپ فود ، …
بازار آنلاین (Online Marketplace) :
بازار آنلاین فروشندگان مختلف را در یک محیط آنلاین گرد هم جمع میکند تا آنها محصول یا خدماتی مشابه را با قیمتی رقابتی به مشتریان ارایه کنند. مشتریان به خاطر اعتمادی که به مارکت پلیس اصلی دارند به فروشندگان آن هم اعتماد میکنند. مارکت پلیس خدماتی مثل پشتیبانی مشتریان ، ارسال و تحویل کالا ، اطمینان از اصلی بودن کالا و … را بر عهده میگیرد و به ازای آن از فروشندگان کمیسیون دریافت میکند. مثل دیجی کالا ، آمازون ، …
مدل تبلیغاتی (Advertisement) :
اگر رسانهای پر مخاطب در اختیار دارید میتوانید از مدل تبلیغات استفاده نمایید. این مدل بیشتر برای منتشر کنندگان محتوا مثل اکثر سایتهای خبری پر کاربرد است. شما اطلاعات را به شکل رایگان در اختیار مخاطبان قرار میدهید و با نمایش تبلیغات هزینههای خود را تامین میکنید.
فروش اطلاعات (Data Selling) :
خیلی از شبکههای اجتماعی مثل فیسبوک راه درآمدیشان از فروش اطلاعات کاربران به جاهای مختلف است. خریداران از این اطلاعات برای تحقیقات بازار ، نمایش تبلیغات هدفمند و … استفاده مینمایند.
آژانس (Agency-Based) :
آژانس یک شرکت همکار برای کسبوکارهاست که در فعالیتهای جانبی مثل تبلیغات، دیجیتال مارکتینگ ، روابط عمومی ، امور مالی یا حقوقی و … تخصص دارد. در واقع کسب و کارها برخی امور خود را که نیاز به تخصص یا هزینه بالا دارد به آژانسها برون سپاری میکنند.
همکاری در فروش (Affiliate Marketing) :
در این روش شما تمام سعی و تلاش خود را برای فروش محصول همکار به کار میبرید و به ازای فروش هر محصول به شکل درصدی کمیسیون دریافت میکنید. در واقع شما نه نیاز به سرمایه و نه انباری برای فروش کالا هستید و فقط وظیفه بازاریابی و فروش محصول دیگران را بر عهده دارید.
دراپ شیپینگ (Dropshipping) :
همانند مدل همکاری در فروش است با این تفاوت که به جای دریافت کمیسیون تعیین قیمت خرده فروشی کالا بر عهده شما میباشد. تولیدکننده قیمت عمده فروشی کالا را به شما اعلام کرده و شما وظیفه فروش کالا با قیمت دلخواه خود را بر عهده دارید. طبیعتاً هر چه فاصله قیمت خرده فروشی را از عمده فروشی بیشتر تعیین کنید سود بیشتری کسب میکنید. تمام مراحل ثبت سفارش و ارسال کالا بر عهده تامین کننده میباشد.
![](https://keyanraya.com/wp-content/uploads/2023/03/dropshipping.png)
بازاریابی شبکهای (Network Marketing) :
مدلی از بازاریابی به شکل هرمی است که افراد با فروش محصول شما یا معرفی بازاریاب کمیسیون دریافت میکنند. بیشتر سود این مدل به جای همکاری در فروش کالای شما از جذب بازاریابهای زیرشاخه تامین میشود. در واقع در دو حالت به بازاریابها کمیسیون تعلق میگیرد:
- وقتی بازاریاب محصولی را به فروش برساند.
- وقتی زیرشاخهها محصولی را به فروش برسانند به خود زیرشاخه و سرشاخه کمیسیون تعلق میگیرد.
در این مدل، فروشگاهِ خرده فروشی وجود ندارد و محصول فقط توسط افراد به فروش میرسد.
![](https://keyanraya.com/wp-content/uploads/2023/03/What-is-network-marketing4-1.jpg)
جمع سپاری (Crowdsourcing) :
در این روش از مردم برای ارایه ارزش به خودشان استفاده میشود و کسبوکار فقط بستر لازم برای این کار را فراهم میکند. برای مثال ویکی پدیا یک دانش نامه آنلاین است که تمام مطالب آن را افراد عادی تهیه میکنند در حالی که اگر خود این کسبوکار به تنهایی میخواست دست به تولید محتوا بزند باید هزینهای چند ده میلیاردی را صرف تولید محتوا میکرد.
نمونه دیگر نقشه آنلاین waze است که اطلاعات نقشهها توسط کاربران آپدیت و بروزرسانی میشود
![](https://keyanraya.com/wp-content/uploads/2023/03/download.png)